Jak ewidencjonować w księgach produkcję, wykorzystanie i sprzedaż energii
Ustalenie kosztów wytworzenia energii niezależnie od tego, czy jest ona na własne potrzeby, czy na sprzedaż, powinno opierać się na informacjach dotyczących poniesionych kosztów bezpośrednich i pośrednich. Wynika to z art. 28 ust. 3 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości.
W przypadku braku możliwości wiarygodnego ustalenia kosztu wytworzenia można wartość produktu ustalać w oparciu o cenę sprzedaży pomniejszaną o zakładany zysk. Ponoszone koszty w celu wyprodukowania energii będą księgowane następująco:
-Wn „Koszty wg rodzaju” np. zużycie materiałów,
-Ma „Różne konta”.
Wartość energii wg kosztu wytworzenia, np. w oparciu o cenę sprzedaży skorygowaną o zakładany zysk w przypadku energii sprzedawanej, księguje się następująco:
-Wn „Koszt wytworzenia sprzedanych produktów”,
-Ma 490 Rozliczenie kosztów”.
W przypadku przeznaczenia na własne potrzeby w przypadku konta 4 nie ma potrzeby księgowania. Te koszty i tak zostały już ujęte w zespole 4, a energia nie jest magazynowana w celu zużycia jej w późniejszym okresie. Jednostka nie prowadzi też konta zespołu 5, aby ewentualnie rozliczać tę energię na koszty wytworzenia innych produktów.
Przychody ze sprzedaży ujmuje się następująco:
-Wn „Rozrachunki odbiorcami”,
-Ma „VAT należny”,
-Ma „Przychody ze sprzedaży”,
-Wn „Koszt obrotów wewnętrznych”.